Hafta |
Konu |
Ön Hazırlık |
1) |
Doğal Dil İşleme (DDİ)’ye Giriş
- DDİ nedir ve niçin öğrenilmelidir
- DDİ’nin tarihi
- Sembolik ve İstatistiksel DDİ
- Yaygın DDİ uygulamaları |
|
2) |
Katmanlı Göstergesel (Semiyotik) bir Sistem Olarak Dil
- Dış ve iç dil
- Dilin varlıksal (ontolojik) durumu
- Dilin varoluş hâlleri
- Dilin doğal ve toplumsal sınırları
- Dilin katmanları |
|
3) |
Fonoloji ve Morfoloji
- Chomsky Hiyerarşisi
- Fonemlerin sınırlı doğrusal sıralaması
- Morfemlerin sınırsız doğrusal sıralaması |
|
4) |
Morfofonoloji
- Türkçe’de morfofonolojik etkileşim
- Fonolojik süreçlerin bağlama duyarlılığı |
|
5) |
Sentaks (Teori)
- Sentaksın soyutluluğu
- Sentaksın doğrusal olmayışı
- Düzenli gramer
- Bağlama duyarsız gramer |
|
6) |
Sentaks (Pratik)
- Birincil bileşenlik
- Sentaktik ve sözlüksel bilgi
- İşlevsel kategoriler |
|
7) |
İstem Mühendisliği Uygulaması |
|
8) |
Ara Sınav |
|
9) |
Belirtili Öbek Grameri (BÖG)
- BÖG’ler ve BÖG gösterimleri
- İnsana ait olmayan dil gramerleri
- En basit gramer
- Geçişli fiiller
- Tamamlayıcı olarak prepozisyon öbekleri alan fiiller
- Tamamlayıcı olarak prepozisyon öbekleri alan isimler
- Belirleyici öbekleri ve niteleyiciler |
|
10) |
Kaydır-İndirge Ayrıştırıcıları
- Yukarıdan aşağıya ayrıştırıcıların potansiyel bir sorunu
- Aşağıdan yukarıya ayrıştırıcılar |
|
11) |
Semantik
- Semiyotik Üçgen
- Lambda kalkülüsü |
|
12) |
Sentaksın Bittiği Yer (Türkçe Sentaks)
- Cümle içinde söylem
- Sözcük içinde sentaks |
|
13) |
Sohbet Botu Uygulaması - I |
|
14) |
Sohbet Botu Uygulaması - II |
|
Ders Notları / Kitaplar: |
- Matthews, C. (1998). An introduction to natural language processing through Prolog (1st ed.). Routledge.
- Gazdar, G., & Mellish, C. (1989). Natural language processing in Prolog: An introduction to computational linguistics. Addison-Wesley.
- Pereira, F. C. N., & Shieber, S. M. (1987). Prolog and natural-language analysis. (CSLI Lecture Notes No. 10). CSLI, Stanford University. |
Diğer Kaynaklar: |
- Matthews, C. (1998). An introduction to natural language processing through Prolog (1st ed.). Routledge.
- Gazdar, G., & Mellish, C. (1989). Natural language processing in Prolog: An introduction to computational linguistics. Addison-Wesley.
- Pereira, F. C. N., & Shieber, S. M. (1987). Prolog and natural-language analysis. (CSLI Lecture Notes No. 10). CSLI, Stanford University. |
|
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi |
Katkı Payı |
1) |
Planlama, analiz, tasarım ve yapılandırma aşamalarını içeren bilgi sistemleri geliştirilmesinde kapsamlı bilgi sahibi olma, ilgili geliştirme yöntemleri ve modelleme araçlarını tanıma. |
|
2) |
Bilgisayar mühendisliği alanında ileri uygulamaları gerçekleştirecek düzeyde kapsamlı bilgi sahibi olma. |
|
3) |
Bilgi ve İletişim Teknolojileri alanında uygulamalı araştırma yaparak bilgiye ulaşabilme, değerlendirme ve uygulama, farklı disiplinlerden bilgiyi entegre etme. |
|
4) |
Farklı alanlarda bilimsel yöntemlerle bilgiyi keşfetme, sonuç çıkarma, paylaşma ve uygulama; farklı disiplinlere ait bilgileri ilişkilendirme. |
|
5) |
Bilgi teknolojileri alanıyla ile ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilme. |
|
6) |
Bilgi ve İletişim Teknolojileri alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilme ve sorumluluk alarak çözüm üretebilme. |
|
7) |
Bilgi ve İletişim Teknolojileri alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilme. |
|
8) |
Bilgisayar Mühendisliği alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilme ve öğrenmesini yönlendirebilme. |
|
9) |
Bilgisayar Mühendiliği alanındaki güncel çalışmalardan haberdar olma, gelişmeleri sürekli takip etme, gerektiğinde bunları inceleme ve adlandırma. |
|
10) |
Türkçe ve İngilizce olarak sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma. |
|
11) |
Çalışmalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme. |
|
12) |
Bilgi Teknolojileri ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilme ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilme. |
|
13) |
Bilgisayar Mühendiliği alanında özümsedikleri bilgiyi, problem çözme ve/veya uygulama becerilerini, disiplinlerarası çalışmalarda kullanabilme. |
|