Dersin Amacı: |
Bu ders, sosyoloji disiplinine bir giriş niteliğinde tasarlanmıştır ve psikoloji öğrencilerini, gelecekteki psikolojik araştırmalarında sosyolojik düşünmenin olası katkılarını göz önünde bulundurmaya davet eder. Sosyoloji disiplininin temel taşları olarak kabul edilen üç önemli düşünür — Émile Durkheim, Max Weber ve Karl Marx — tanıtılacak ve öğrencilerden bu sosyologlar tarafından geliştirilen temel kavramları karşılaştırmalı bir şekilde değerlendirmeleri beklenecektir.
Son yirmi yılın en çok atıf alan sosyoloğu olan Pierre Bourdieu de bu giriş dersinde ele alınacaktır. Bourdieu’nün sosyolojik kuramı, Marx’ın materyalizmi ile Weber’in idealizmi arasında bir orta yol olarak tartışılacaktır. Öğrencilere, Bourdieu’nün kavramsal araç kutusunu, kendi seçtikleri temalar üzerine yapacakları araştırmalarda nasıl kullanabilecekleri gösterilecektir. Ders kapsamında, sosyoloji ve psikoloji arasındaki yaklaşım farklarını tanıma üzerinde durulacaktır. Öğrencilerden, herhangi bir meseleyi ele alış biçimlerinde hangi disiplinden ne tür düşünme biçimlerini ödünç aldıklarını sorgulamaları ve bu konuda düşünmeleri beklenecektir. Bu dersin amacı, psikoloji öğrencilerini sosyolojik düşünceyle tanıştırmak ve onları eleştirel ve karşılaştırmalı |
Dersin İçeriği: |
Bu derste, sosyoloji disiplininin neden ortaya çıktığı ve psikolojiden ayrı bir bölüm olarak nasıl varlık kazandığı sorgulanacaktır. Sosyolojik düşünme biçiminin kullanım alanları ve sıradan vatandaşlar tarafından kullanılması ya da kullanılmamasının politik sonuçları ele alınacaktır. Durkheim tarafından geliştirilen temel kavramlar (mekanik ve organik dayanışma, anomi ve anomik intihar), Marx’ın kavramları (emeğin değer teorisi, yabancılaşma, sınıf çatışması), Weber’in kavramları (karizmatik otorite, modern toplumda bürokrasinin rolü ve din ile kapitalizm arasındaki ilişki) ve Bourdieu’nün kavramları (habitus, eğilim/dispozisyon, sermaye türleri, alan) öğrencilere tanıtılacaktır.Ayrıca, öğrenciler sosyolojik düşünceyle eleştirel bir biçimde ilişki kurmaya teşvik edilecek ve Nicholas Rose ile Bruno Latour’un okumaları aracılığıyla bu düşünce tarzının günümüzdeki geçerliliğini sorgulamaları beklenecektir. |
Hafta |
Konu |
Ön Hazırlık |
1) |
Disiplinin Tanıtımı: Sosyolojik Düşüncenin Ortaya Çıkışı, Tarihi ve Kullanım Alanları |
|
2) |
Sosyolojide Büyük Kuramlar
|
|
3) |
Durkheim ve Mekanik ile Organik Dayanışma Arasındaki Fark |
|
4) |
Durkheim ve Anomi |
|
5) |
Weber'in idealizmi |
|
6) |
Weber ve Kapitalizmin Ruhu
|
|
7) |
Marx ve Tarihsel Materyalizm |
|
8) |
Bourdieu ve Kapitalizmin Biçimleri |
|
9) |
Kapitalizmin Biçimleri ve Literatürden Örnekler |
|
10) |
Nicholas Rose ve Sosyalın Ölümü |
|
11) |
Bruno Latour ve Sosyalın Yeniden Kurulması
|
|
12) |
Bruno Latour ve toplumsalın yeniden bir araya getirilmesi |
|
13) |
Öğrencilerin Araştırmalarının Sunumlarını Yapması |
|
14) |
Öğrencilerin araştırma temaları üzerine sunumları |
|
|
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi |
Katkı Payı |
1) |
Psikoloji alanındaki temel eğilimler, teorik yaklaşımlar ve bakış açıları içindeki temel varsayımları bilir, yaklaşımlar arasında karşılaştırmalar yapar, benzerlikleri ve farklılıkları belirler. |
|
2) |
Psikoloji biliminin amacını ve kapsamını, kökenlerini, tarihsel gelişimini ve diğer disiplinlerle olan ilişkilerini bilir. |
|
3) |
Psikoloji alanında, güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki farklı kuramsal yaklaşımlara yönelik bilgiye sahiptir. |
|
4) |
Psikoloji biliminin alt alanlarını, her bir alt alanın çalışma konusunu ve kullandığı spesifik yöntemleri bilir. |
|
5) |
Psikolojinin temel uygulama alanlarını bilir. |
|
6) |
Psikolojinin zihinsel ve davranışsal süreçleri nasıl ele aldığını, bilimsel yöntemi nasıl ve hangi ölçme-değerlendirme araçlarıyla kullandığını bilir. |
|
7) |
Psikoloji disiplininin etik ilke ve değerlerini bilir, savunur; kararlarını bu ilke ve değerler doğrultusunda uygulamaya döker. |
|
8) |
Psikoloji alanında bir araştırmayı gerek bireysel gerek ekip olarak yürütebilme becerisine sahiptir. |
|
9) |
Davranış ve zihinsel süreçlerle ilgili soruları bilimsel bir yaklaşımı benimseyerek araştırma sorusu ve hipotezlere dönüştürebilir ve bunların incelenmesine uygun yöntem ve araştırma desenine karar verebilir. |
|
10) |
Alanla ilgili farklı konularda ikna edici nitelikte argümanlar sunabilmek için bilimsel ürün ve veri tabanlarından bilgilere ulaşıp değerlendirebilir. |
|
11) |
Psikoloji ile diğer disiplinlerin varsayım ve yöntemlerini, temel çözümleme düzeylerini karşılaştırabilir; psikolojinin diğer disiplinlere ve disiplinlerarası bakış açılarına olan katkılarını tanımlayabilir. |
|
12) |
Psikoloji ile ilgili konularda yapılan çalışmalara yönelik görüşlerini, çözüm önerilerini veri temelli olarak uzman ya da uzman olmayan kişilerle paylaşabilme yetkinliğine sahiptir. |
|
13) |
Bilgiye erişim ve bilgiyi yayma için gerekli olan bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme yeteneğine sahiptir. |
|
14) |
Psikoloji alanının gelişimine katkı sağlayacak bilimsel çalışmalarda ve toplumsal fayda üreten çalışmalarda rol alır. |
|
15) |
Psikoloji ile ilgili konularda kişi ve kurumları bilgilendirebilme; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilme yetkinliğine sahiptir. |
|
16) |
Psikoloji alanında araştırma konusu belirleme, hipotez üretme, veri toplama, uygun analiz yöntemlerini kullanma ve raporlama becerilerine sahiptir. |
|
17) |
Araştırma sonuçlarını bilimsel yazım formatına uygun olarak raporlama becerisine sahiptir. |
|
18) |
Temel düzeyde gözlem ve görüşme teknikleri bilgisi ve becerisine sahiptir. |
|
19) |
Yaş, cinsiyet, ırk, etnik grup, ulusal kimlik, din, cinsel eğilim, engellilik ve sosyoekonomik statü gibi özellik ve farklılıkların bir önyargı nedeni olmaması gerektiği anlayışına sahiptir. |
|
20) |
Psikoloji alanındaki alan bilgilerini takip edebilecek ve meslektaşlarıyla etkili bir şekilde iletişim kurabilecek düzeyde C1 düzeyinde İngilizce bilgisine sahiptirler. |
|