PSİKOLOJİ PROGRAMI
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: MUDU 017
Ders İsmi: Bağımlılık Psikolojisi
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
2 0 2 3
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Üniversite Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli:
Dersin Koordinatörü: Dr.Öğr.Üyesi KÜBRA ÖZKAN DEMİR
Dersi Veren(ler):
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu ders, bağımlılık yaratan davranışların etiyolojisi, gelişimi, sürdürülmesi ve tedavisi dahil olmak üzere
bağımlılığın psikolojik yönlerinin derinlemesine araştırılmasını sağlar. Öğrenciler, çeşitli psikolojik
bakış açılarından yola çıkarak bağımlılığın anlaşılmasına katkıda bulunan biyolojik, bilişsel, davranışsal
ve sosyo-kültürel faktörleri inceleyeceklerdir. Ayrıca bağımlılığın tedavisine yönelik kullanılan çeşitli
yaklaşımlara karşı bakış açısı kazanacaklardır
Dersin İçeriği: Bu derste bağımlılık türleri, bağımlılığa yol açan etkenler, bağımlılıkta aile yaklaşımı ve rehabilitasyon
süreci, bağımlılık alanında kullanılan psikolojik testler ve değerlendirmeleri ve görüşme teknikleri
konusunda bilgi verilecektir.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Bağımlılığın ruh sağlığı bozukluğu ile eş tanılama sürecini kavrar.
2) Bağımlılık türlerini tanımlama ve aralarında ayrım yapar.
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
1) Bağımlılığı önlemeye ve müdahale etmeye yönelik stratejileri açıklayabilir
2) Bağımlılığa neden olan psikolojik faktörleri analiz edebilir
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Öğrenme Yetkinliği
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Giriş
2) Bağımlılık Tanımları ve Türleri
3) Kimyasal bağımlılıklar
4) Kimyasal bağımlılıklar
5) Davranışsal bağımlılıkla
6) Davranışsal bağımlılıkla
7) Bağımlılıkta aile yaklaşımı
8) Ara Sınav
9) Bağımlılıkta Rehabilitasyon
10) Psikolojik testler ve değerlendirmeler
11) Psikolojik testler ve değerlendirmeler
12) Psikoterapotik görüşme teknikleri
13) Bağımlılıkta motivasyonel görüşme
14) Bağımlılıkta motivasyonel görüşme

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:
Diğer Kaynaklar: Mücahit Öztürk, Kültegin Ögel, Cüneyt Evren, Rabia Bilici (2019). Bağımlılık: Tanı, Tedavi, Önleme. Yeşilay Yayınları.
Kültegin Ögel (2018). Bağımlı Aileleri için Rehber Kitap. Türkiye İş Bankası.
Kültegin Ögel (2022). Bağımlılık: İyileşmek için 66 İlke. Uçurtma Yayınları

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

3

2

4
Program Kazanımları
1) Psikoloji alanındaki temel eğilimler, teorik yaklaşımlar ve bakış açıları içindeki temel varsayımları bilir, yaklaşımlar arasında karşılaştırmalar yapar, benzerlikleri ve farklılıkları belirler.
2) Psikoloji biliminin amacını ve kapsamını, kökenlerini, tarihsel gelişimini ve diğer disiplinlerle olan ilişkilerini bilir.
3) Psikoloji alanında, güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki farklı kuramsal yaklaşımlara yönelik bilgiye sahiptir.
4) Psikoloji biliminin alt alanlarını, her bir alt alanın çalışma konusunu ve kullandığı spesifik yöntemleri bilir.
5) Psikolojinin temel uygulama alanlarını bilir.
6) Psikolojinin zihinsel ve davranışsal süreçleri nasıl ele aldığını, bilimsel yöntemi nasıl ve hangi ölçme-değerlendirme araçlarıyla kullandığını bilir.
7) Psikoloji disiplininin etik ilke ve değerlerini bilir, savunur; kararlarını bu ilke ve değerler doğrultusunda uygulamaya döker.
8) Psikoloji alanında bir araştırmayı gerek bireysel gerek ekip olarak yürütebilme becerisine sahiptir.
9) Davranış ve zihinsel süreçlerle ilgili soruları bilimsel bir yaklaşımı benimseyerek araştırma sorusu ve hipotezlere dönüştürebilir ve bunların incelenmesine uygun yöntem ve araştırma desenine karar verebilir.
10) Alanla ilgili farklı konularda ikna edici nitelikte argümanlar sunabilmek için bilimsel ürün ve veri tabanlarından bilgilere ulaşıp değerlendirebilir.
11) Psikoloji ile diğer disiplinlerin varsayım ve yöntemlerini, temel çözümleme düzeylerini karşılaştırabilir; psikolojinin diğer disiplinlere ve disiplinlerarası bakış açılarına olan katkılarını tanımlayabilir.
12) Psikoloji ile ilgili konularda yapılan çalışmalara yönelik görüşlerini, çözüm önerilerini veri temelli olarak uzman ya da uzman olmayan kişilerle paylaşabilme yetkinliğine sahiptir.
13) Bilgiye erişim ve bilgiyi yayma için gerekli olan bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme yeteneğine sahiptir.
14) Psikoloji alanının gelişimine katkı sağlayacak bilimsel çalışmalarda ve toplumsal fayda üreten çalışmalarda rol alır.
15) Psikoloji ile ilgili konularda kişi ve kurumları bilgilendirebilme; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilme yetkinliğine sahiptir.
16) Psikoloji alanında araştırma konusu belirleme, hipotez üretme, veri toplama, uygun analiz yöntemlerini kullanma ve raporlama becerilerine sahiptir.
17) Temel düzeyde gözlem ve görüşme teknikleri bilgisi ve becerisine sahiptir.
18) Araştırma sonuçlarını bilimsel yazım formatına uygun olarak raporlama becerisine sahiptir.
19) Yaş, cinsiyet, ırk, etnik grup, ulusal kimlik, din, cinsel eğilim, engellilik ve sosyoekonomik statü gibi özellik ve farklılıkların bir önyargı nedeni olmaması gerektiği anlayışına sahiptir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Psikoloji alanındaki temel eğilimler, teorik yaklaşımlar ve bakış açıları içindeki temel varsayımları bilir, yaklaşımlar arasında karşılaştırmalar yapar, benzerlikleri ve farklılıkları belirler.
2) Psikoloji biliminin amacını ve kapsamını, kökenlerini, tarihsel gelişimini ve diğer disiplinlerle olan ilişkilerini bilir.
3) Psikoloji alanında, güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki farklı kuramsal yaklaşımlara yönelik bilgiye sahiptir.
4) Psikoloji biliminin alt alanlarını, her bir alt alanın çalışma konusunu ve kullandığı spesifik yöntemleri bilir.
5) Psikolojinin temel uygulama alanlarını bilir.
6) Psikolojinin zihinsel ve davranışsal süreçleri nasıl ele aldığını, bilimsel yöntemi nasıl ve hangi ölçme-değerlendirme araçlarıyla kullandığını bilir.
7) Psikoloji disiplininin etik ilke ve değerlerini bilir, savunur; kararlarını bu ilke ve değerler doğrultusunda uygulamaya döker.
8) Psikoloji alanında bir araştırmayı gerek bireysel gerek ekip olarak yürütebilme becerisine sahiptir.
9) Davranış ve zihinsel süreçlerle ilgili soruları bilimsel bir yaklaşımı benimseyerek araştırma sorusu ve hipotezlere dönüştürebilir ve bunların incelenmesine uygun yöntem ve araştırma desenine karar verebilir.
10) Alanla ilgili farklı konularda ikna edici nitelikte argümanlar sunabilmek için bilimsel ürün ve veri tabanlarından bilgilere ulaşıp değerlendirebilir.
11) Psikoloji ile diğer disiplinlerin varsayım ve yöntemlerini, temel çözümleme düzeylerini karşılaştırabilir; psikolojinin diğer disiplinlere ve disiplinlerarası bakış açılarına olan katkılarını tanımlayabilir.
12) Psikoloji ile ilgili konularda yapılan çalışmalara yönelik görüşlerini, çözüm önerilerini veri temelli olarak uzman ya da uzman olmayan kişilerle paylaşabilme yetkinliğine sahiptir.
13) Bilgiye erişim ve bilgiyi yayma için gerekli olan bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme yeteneğine sahiptir.
14) Psikoloji alanının gelişimine katkı sağlayacak bilimsel çalışmalarda ve toplumsal fayda üreten çalışmalarda rol alır.
15) Psikoloji ile ilgili konularda kişi ve kurumları bilgilendirebilme; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilme yetkinliğine sahiptir.
16) Psikoloji alanında araştırma konusu belirleme, hipotez üretme, veri toplama, uygun analiz yöntemlerini kullanma ve raporlama becerilerine sahiptir.
17) Temel düzeyde gözlem ve görüşme teknikleri bilgisi ve becerisine sahiptir.
18) Araştırma sonuçlarını bilimsel yazım formatına uygun olarak raporlama becerisine sahiptir.
19) Yaş, cinsiyet, ırk, etnik grup, ulusal kimlik, din, cinsel eğilim, engellilik ve sosyoekonomik statü gibi özellik ve farklılıkların bir önyargı nedeni olmaması gerektiği anlayışına sahiptir.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Küçük Sınavlar 2 % 20
Ara Sınavlar 1 % 30
Final 1 % 50
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 50
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 14 2 28
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 1 14
Küçük Sınavlar 2 10 20
Ara Sınavlar 1 10 10
Final 1 18 18
Toplam İş Yükü 90